Geschiedenis - De Efteling in chronologische volgorde

De Efteling in chronologische volgorde
Op deze pagina vind je een compleet overzicht van alle grote wijzigingen die sinds 1952 hebben plaatsgevonden in de Wereld van de Efteling. In dit overzicht staan niet alleen de nieuwe zaken die het park heeft toegevoegd, maar ook wanneer iets uit het park is weggehaald.

Dit kunnen naast attracties en sprookjes ook winkels, horecagelegenheden, shows en infrastructuur zijn. Bij een aantal toevoegingen die zijn toegevoegd, zijn ook de huidige namen of locatie vermeld. Het chronologische geschiedenis overzicht zijn in blokken van 10 jaar verdeeld, waarbij 1952 natuurlijk het startpunt is.

1952	Sprookjesbos met:
	Het kasteel van Doornroosje
	De Chinese nachtegaal (vervangen in 1978 door Draak Lichtgeraakt)
	De put van Vrouw Holle
	De grot van Sneeuwwitje
	De sprekende papegaai
	De zes dienaren (Langnek)
	De muzikale paddestoelen
	Het Herautenplein,
	Kleine Boodschap,
	De Kikkerkoning,
	De magische klok
	Tennisbanen (t/m 1982)
	Kinderbad (t/m 2002)

1953	Café-Restaurant,
	Roei- en Kanovijver,
	Roodkapje (toen nog zonder huisje)
	Openlucht zwembad (t/m 1988)
	EHBO-post
	De rode schoentjes
	Inrichting kasteel van Doornroosje

1954	Liefdeslaantje (met 'magische liefdesbron')
	Kinderspoor
	Anton Pieckplein

1955	De Ganzenhoedster,
	Hans en Grietje,
	Ponymanege (t/m 1986)
	In den Hoorn des Overvloeds
	In den Noordpool (t/m 2015)
	De Soete Inval

1956	Carousselpaleis
	Ezeltje strek je! (op het Anton Pieckplein)

1957	Rolschaatsbaan (nu Diorama)
	Het bruidskleed van Genoveva

1958	De tuinman en de fakir

1959	Holle Bolle Gijs

1960	Het huisje bij Roodkapje
	De gekroonde eend
	Bungalowpark 'Het Kraanven' (t/m 1985)
	Smulpaap
	Beeldje: 10 jaar Kindervreugd

1963	Sprookjesmuseum (t/m 1998)

1964	Ponymolen (t/m 1989)
	Veulenweide (t/m 1985)
	Dansende Dolfijn (hier staat tegenwoordig De kleine zeemeermin)
	Stationskoffiehuys (t/m 1995)

1966	Waterorgel (t/m 2010)
	De Indische waterlelies

1968	Efteling Spoorweg Maatschappij

1969	Stoomlocomotief Aagje
	Baby Gijs
	Geeuwende Gijs

1970	De kleine zeemeermin
	Opa Gijs

1971	Diorama

1972	Victoriaans Theater,
	Het Kabouterdorp: het Kabouterhuis met de slapende kabouters,

1973	De wolf en de zeven geitjes,
	Het Kabouterdorp: de Kabouterboom met de muziekkabouters,

1978	Spookslot
	Draak Lichtgeraakt vervangt De Chinese nachtegaal

1980	Radiografisch bestuurbare bootjes (t/m 2005)

1981	Python
	Gondoletta
	Doornroosje: scene met spinnende boze heks
	Game Gallery
	Kurketrekker (t/m 2004)
	Het Seylend Fregat

1982	De Halve Maen

1983	Piraña
	Inca Gijs
	Casa Caracol

1984	Carnaval Festival
	Polka Marina
	De oude tufferbaan
	Jokie de Prrretneus (later het Valies/Jokies Wereld)

1985	Swiss Bob (t/m 2019)
	Wensbron

1986	Fata Morgana
	De Bazaar
	Oase
	Anton Pieck Tentoonstelling (alleen dit seizoen)

1987	Pagode
	Toko Pagode
	De Steenbok

1988	De Trollenkoning
	Monsieur Cannibale (t/m 2021)

1989	Pardoes de Tovernar

1990	Volk van Laaf
	Lurk en Limoenhuys (t/m 2000)
	Loetiek
	Russische Show (alleen dit seizoen)

1991	Pegasus (t/m 2009)

1992	(Golden Tulip) Efteling Hotel
	Locomotief Trijntje
	't Poffertje
	Zomer IJsshow (hoofdseizien, alleen dit seizoen)
	Rariteitenkabinet (Dioramahal, alleen dit seizoen)

1993	Droomvlucht
	Droomvluchtwinkel (later Dromerijen)
	Den Gulden Gaarde
	Wachtrij Fata Morgana overdekt
	In den oude Marskramer wordt één grote souvenirwinkel

1994	Samson en Gert Show (t/m 1995)

1995	Kleuterhof
	Kinder Avonturen Doolhof
	Efteling Golfpark met Clubhuis
	Lavenmonorail nu elektrisch

1996	Villa Volta
	Huis van de vijf zintuigen
	De Sprookjesshow (t/m 1997)
	Giezen en Vermolenmolen (op het Dwarrelplein)
	Nieuwe treinen Python (t/m 2005)
	De Meermin

1997	Samson en Gert Show (alleen dit seizoen)
	Amusement diner 'Familie Vermeer'
	Het Valies (later Jokies Wereld)

1998	VogelRok
	Klein Duimpje en de Reus
	Repelsteeltje
	Dienstencentrum
	De nieuwe Efteling Sprookjesshow (t/m 2001)

1999	De Chinese nachtegaal
	Kasteel van Sneeuwwitje's stiefmoeder
	Herberg 'De Ersteling' uit Ezeltje strek je!
	Sprookjesstation/Treinremise
	De Bank (t/m 2009)
	Eerste editie Winter Efteling (pilot)

2000	Pardoes Promenade
	Efteling Brink
	Pardoesbeeld
	Kinderspoor verhuisd
	De Kleyne Klaroen
	Villa Pardoes
	Carrousel Festival (eenmalig in oktober)

2001	Raponsje
	Efteling on Ice (alleen dit seizoen)
	De Ballonvaarder
	Het Witte Paard (vernieuwd)

2002	Efteling Theater
	Wonderlijke Efteling Show (met Hans Klok)
	PandaDroom (t/m 2019)
	Panda (t/m 2019)
	Octopus (t/m 2019)
	Overkapping Monsieur Cannibale
	Nijltje in het Tijltje in het Kleuterhof
	Winter Efteling (staat nu vast op de agenda)
	Pardoes en het Kinder Winter Wonderfeest (tijdens Winter Efteling)
	Grootmoeders Keuken (voorheen Hommeltje)

2003	Theaterrestaurant Applaus
	Foyer Efteling Theater
	Wonderlijke Efteling Show (met Christian Farla, t/m 2004)
	Vernieuwing achterste deel van het Anton Pieckplein
	De Bremer stadsmuzikanten (Anton Pieckplein)
	Musical Doornroosje (november 2003 t/m maart 2004)

2004	Het meisje met de zwavelstokjes (geopend tijdens Winter Efteling)
	Musical De kleine zeemeermin (november 2004 t/m maart 2005)

2005	Efteling Sprookjesshow (co-productie met Studio 100)
	Nieuwe Bobs
	Nieuwe Pythontreinen
	Loeki de Leeuw in Carnaval Festival (t/m 2011)
	De Kombuys
	Musical TiTa Tovenaar (november 2005 t/m maart 2006)

2006	De put van Vrouw Holle (uitbreiding, geopend tijdens Winter Efteling)
	Vernieuwing Diorama
	Musical Annie (november 2006 t/m maart 2007)

2007	De Vliegende Hollander
	Speeltuin 'Kindervreugd'
	Gondolettavijver, aanpassing groenplan/eilandjes
	TiTa Tovenaar, Tika is jarig
	Meandering VogelRok
	Musical Assepoester (november 2008 t/m 2009)

2008	Gondolettavijver, aanpassing groenplan/brug en eiland
	De Flierefluiter
	Efteling Radio (FM-frequentie, tot juni 2010)
	Musical The Sound of Music (september 2008 t/m juni 2009

2009	Assepoester
	Aanpassing Pirañaplein/sloop Piraat
	Feetje in de kluis (pinautomaat Dwarrelplein)
	Sluiting en sloop Pegasus
	musical Sprookjesboom (zomermaanden)
	Station de Oost
	- De Hongerige Machinist
	- De Verse Oogst
	- De Brutale Aap
	- De Rustende Reiziger
	Efteling Bosrijk
	- Kleyn Waerenhuys
	- Eethuys
	- Badhuys
	Musical The Sound of Music (reprise, november 2009 t/m januari 2010)

2010	Sprookjesboom
	Jaarrond openstelling
	De Penneveer
	Joris en de Draak (vanaf 1 juli)
	Musical Kruimeltje (november 2010 t/m maart 2011

2011	Raveleijn
	Wapen van Raveleijn
	Casa Caracol (vernieuwd)
	nieuwe Pythontreinen
	De Musical Droomvlucht (oktober 2011-april 2012)

2012	Carnaval Festival vernieuwd (Jokie en Jet)
	Jokies Wereld (voorheen Valies)
	Fantasierijk
	- Polles Keuken
	- De Gebrande Boon
	- Rondje van de Molen
	- Ola Hapiness Station
	De Steenbok (vernieuwd)
	Burger Backery
	Aquanura, Eerste Efteling Symfonie
	Eigenheymer
	De nieuwe kleren van de keizer (geopend in de Winter Efteling)
	Musical Sprookjesboom: Een Gi-ga-gantisch avontuur

2013	Raveleijn (vernieuwd, vanaf 30 april)
	Droomvlucht (vernieuwd)
	Klaas Vaak weken (14 oktober - 15 november)
	Aquanura, Tweede Efteling Symfonie
	Sprookjesmusical Klaas Vaak (september 2013 t/m maart 2014)
	Efteling App

2014	Het Witte Paard (vernieuwd)
	Piraña (vernieuwd)
	Fata Morgana (vernieuwd)
	Musical Sprookjesboom, een wonderlijk muziekfeest (september 2014 t/m maart 2015)
	Tiësto Efteling Aquanura Show

2015	Baron 1898
	't Melkhuysje
	Uitbreiding Efteling Bosrijk
	Game Gallery (vernieuwd)
	Sprookjessprokkelaar
	Gondoletta (vernieuwde meandering en opstapplaats)
	Midzomernacht
	't Gebraad (voorheen Grootmoeders Keuken)
	Musical Pinokkio (september 2015 t/m maart 2016)

2016	Pinokkio
	Panorama Restaurant (voorheen Globbetrotter/Welkom)
	Kapitein Gijs (nieuwe locatie)
	Sprookjesmusical De gelaarde kat (oktober 2016 t/m april 2017)

2017	Symbolica
	Symbolica winkel
	Vakantiepark Het Loonsche Land
	Burgers (alleen dit seizoen)
	Sprookjesmusical De Sprookjessprokkelaar (oktober 2017 t/m april 2018)

2018	De Likkebaed (Healty Grill)
	Vernieuwing spoor Python
	Boarding Pass (bij Python)
	Babbelboom Kniezende Kniesoor
	Theatershow CARO (vanaf september)

2019	Nieuwe voertuigen De Oude Tufferbaan
	Aanpassingen Carnaval Festival (o.a. Azië en Afrika)
	Sluiting Swiss Bob (1 september)
	De zes zwanen
	Fabula (voorheen PandaDroom)
	Savannebar (voorheen Panda)
	Wereldkeuken (voorheen Octopus)
	De Smaeckmaker

2020	Max & Moritz
	Frau Boltes Küche (voorheen Steenbok)
	Max & Moritzplein (voorheen Steenbokplein)
	Oompje Gijs (voorheen Tiroler Gijs)
	Hollandse Gebakkraam (vernieuwd)
	Warme Winter Weide (in plaats van IJspaleis)
	Aquanura met een zacht G

2021	Speelbos Nest!
	't Verwende Nest!
	Sluiting Kinder Avonturen Doolhof en Monsieur Cannibale (6 september)
	Bäckerei Krümel

2022	Sirocco (voorheen Monsieur Cannibale)
	Archipel (voorheen Kinderavonturendoolhof)
	Wereld van Sindbad (themagebied)
	Efteling Wonderland (28 maart t/m 3 oktober)
	Sloop Vrolijke Noot en Kluis (juni)
	La Place naar Panorama Self Service (juni)
	Herbouw Huisje van Vrouw Holle
	Sloop Het Seylend Fregat (september)
	Sloop Spookslot (oktober)

2023	Restaurant Kashba (voormalig Panorama Restaurant)
	Kiosk Nomade
	Vernieuwde ledverlichting Droomvlucht
	Gewijzigde 'storm' scene De Vliegende Hollander
	Toiletgroepen gerenoveerd
	Opwaardering Anton Pieckplein
	Poppenkastvoorstelling
	Fietenmolen 'Velodrome' t/m eind augustus
	In den Swarte Kat (zomer 2023)
	De Laetste Hoop (zomer 2023)
	Paddenstoelendorp herbouwd (zomer 2023)

2024	Huyverwoud (themagebied)
	- Danse Macabre
	- Dr. Charlatans Kwalycke Zaken
	- 't Koetshuys
	- De Laetste Hoop
	- Broeder Gijs
	Doornroosje (gerenoveerd, nieuwe karakters)
	Hans en Grietje (sloop en herbouw)
	Herinrichting Parkeerplaats P1
	Renovatie Piraña met nieuwe effecten
	Cascada
	Laatste ;Aquanura - Eerste Efteling Symfonie (1 september)
	Laatste Aquanura - Tweede Efteling Symfonie (1 september)
	Aquanura - Efteling Symphonica

2025	Efteling Grand Hotel (1 augustus)
	- Arcadeaux
	- Brasserie 7
	- Café Biscuit
	- Restaurant & Bar Mistique
	- Hotel Boutique Sens
	Eiland van de Vijf Zintuigen (themagebied)
	Efteldingen
	De prinses op de erwt
	Efteling Wonder Hotel (voorheen Efteling Hotel)
	Gewijzigde lifthill scene De Vliegende Hollander
	Het Boeghbeeld
	De Gevoelighe Plaet (verwacht najaar)

2026	Hooghmoed (vrije valtorens) (verwacht)
	Raveleijn (nieuwe invulling, zonder dieren) (verwacht)
	Draai/zweef attractie in Raveleijnthema (verwacht)

20??	Uitbreiding Reizenrijk (verwacht)

Bronnen:
"Het sprookje van de Efteling", Bob Venmans * "Anton Pieck ambachtsman", Frans Keijsper * Efteling Spreekbeurtpakket *
Anton Pieck -zijn leven zijn werk- * "Mam een duppie voor een kip'' * Efteling: Kroniek van een Sprookje * TV uitzending: 50 jaar Efteling
Efteling Persberichten * Zijn we d'r al? -60 jaar in woord en beeld-* Twitter * YouTube * Efteling Tentoonstelling* Eigen waarneming