Loop een willekeurige winkelstraat in en vraag voorbijgangers of ze wel eens van Joris en de Draak hebben gehoord. Of het nu een sprookje is, of enkel de naam van de lokale scouting of schuttersvereniging. De naam is bij velen bekend. Maar ook de uitdrukking, 'met iemand de draak steken' is verwant aan de legende. Wat echter niet zo bekend is, is dat achter de legende van Joris en de Draak veel meer symboliek zit dan je op het eerste moment zou denken.
Door de jaren heen zijn er meerdere versie verschenen met Joris in de hoofdrol. In het ene verhaal wordt specifiek over een prinses of jonkvrouw verhaalt, terwijl in een andere versie enkel wordt gesproken over een meisje. Ook de draak is per versie van het verhaal aan verandering onderhevig. In de versies op deze site heeft de draak één hoofd, in sommige versies heeft de draak vier, of zelfs vijf hoofden. Maar onderaan de streep gaat het natuurlijk altijd weer over de strijd tussen goed en kwaad, waarbij natuurlijk het goede overwint. Wie de rol van goed en kwaad op zich mag nemen verschilt per streek.
Zweden versus Denemarken Het verhaal van Joris en de Draak is niet zomaar een willekeurig sprookje uit een sprookjesboek. Het is dan ook geen typisch Nederlandse legende. Tot ver over onze landsgrenzen is het verhaal bekend. Zo noemen de Engelsen het 'George and the Dragon', de Duitsers 'Georg und der Drache' en in Zweden wordt het 'Sankt Göran och Draken' genoemd.
In de oude stad van Stockholm, Gamla Stan, zijn enkele beeltenissen van Sint Joris en de Draak te vinden, waarvan er twee wel heel erg in het oog springen. De voorliefde van de Zweedse bevolking voor de legende van 'hun' Sankt Göran och Draken is niet zo vreemd. In Zweden gelooft met dat Sten Sture den äldre ridder Joris is, die Zweden (de jonkvrouw) moet beschermen tegen Denemarken (de draak). Overigens denken de Denen, dat het precies andersom is...
Sankt Göran och Draken aan de Köpmanstorget in Gamla Stan (Stockholm)
Zoals gezegd, springen twee beeltenissen erg in het oog. Aan de Köpmanstorget is een enorm groot bronzen standbeeld van Sankt Göran och Draken te vinden, compleet met jonkvrouw. Het bronzen beeld is een replica. Het origineel, dat van hout is gemaakt, staat in de dom van Stockholm, Storkyrkan. De gehele beeldengroep is in 1489 gemaakt door de Duitse kunstenaar Bernt Notke. Het is aangeboden door Sten Sture den äldre als overwinningsmonument voor de Slag om Brunkeberg. Naast deze twee grote beelden van Joris en de Draak, hangen in een aantal straten van Gamla Stan kleine vaandels met daarop een simpele tekening van Joris en de Draak. Hoe belangrijk de legende voor de Zweden is, merk je pas als je weet dat de Zweden zelfs een gouden beeldje van Joris en de Draak op Stathuset (het Stadshuis) hebben staan.
Sankt Göran och draken in Storkyrkan te Gamla Stan (Stockholm)
|